MODDI in De Villa van de N9 in Eeklo op zaterdag 8 februari 2020: ‘Moddi is een uitermate bezig bijtje, niet alleen omdat hij vaak op toer is, maar ook omdat hij zijn muziek in combinatie ziet met zijn uitgesproken liefde voor de natuur’

Moddi kenden we helemaal niet toen hij voor het eerst onder onze aandacht kwam hier in dezelfde Villa van N9 in Eeklo op vrijdag 18 november 2011. Pål Moddi Knutsen had toen niet enkel een band mee, maar ook zijn eigen voorprogramma Monograf, bestaande uit leden van Moddi. Pål had enige tijd ervoor zijn eerste langspeler uitgebracht, ‘Floriography’ en had grote indruk gemaakt op Dranouter 2011, wat ons ontgaan was. Al kwam het Eeklose concert aan het einde van een lange toer, toch wist Pål moeiteloos de aanwezigen te overtuigen dat ook een Noor uit het Hoge Noorden (meerbepaald uit Medby op het eiland Senja) tot grote muzikale hoogten kan opklimmen. Sindsdien hebben wel meer Scandinaven dat bewijs geleverd. In elk geval gingen we, nog zwaar onder de indruk van de Eeklose performance, Moddi een paar dagen later opnieuw bekijken, dan wel in de Vooruit, een passage zo memorabel dat hij het zich tot op heden behoorlijk precies herinnert.

Sindsdien heeft Pål niet stilgezeten: er was ‘Set The House On Fire’ (2013) dat we op Rootstime uitgebreid bespraken (zoek het gerust op! Je kan er ook nog zijn intussen wel bekendste nummer horen, ‘House By The Sea’), het in Noors gezongen ‘Kæm va du?’ (‘Wie was jij?’), ook uit 2013, in wezen een ode aan Senja, maar de teksten zijn grotendeels niet van hem, maar van lokale dichters als Arvid Hanssen. Die ‘Kæm va du?’ bevat ook ‘Togsang’, een opvallende herwerking van ‘Train Song’ van de enigmatische Britse folksinger-songwriter Vashti Bunyan. Intussen verschenen diverse EP’s en in 2014 een ons niet bekende liveplaat. In 2016 stuurde Moddi ‘Unsongs’ op ons af en dat zouden we geweten hebben want die cd is een buitenbeentje op alle vlakken, vooral omdat ze songs van de hele wereld verenigt die door de plaatselijke overheden verboden en gebannen werden of ze de makers bijzonder veel miserie bezorgden. ‘Unsongs’ was en is een project waarvan hij omvang en impact zwaar onderschat had, geeft hij nu toe. Zoals The Independent schreef in 2016: ‘Making banned music dangerous once again’.

Al lees je het niet af van zijn releasetempo, maar Moddi is een uitermate bezig bijtje, niet alleen omdat hij vaak op toer is, maar ook omdat hij zijn muziek in combinatie ziet met zijn uitgesproken liefde voor de natuur. Straffer nog, lang voor de huidige voortrekkers op het vlak van klimaatverandering, was hij zich bewust van wat de mens aan het uitvreten was met de natuur. Hij was in zijn jonge jaren voorzitter van de lokale zetel van ‘Nature And Youth’, een engagement dat hij in wezen trouw gebleven is en gesterkt door wat er nu gebeurt. Zijn muziek was daar helemaal op gericht: ‘Mijn eerste songs waren een poging om een stem te geven aan de stemloze natuur’. Dat hij daarin zo consequent mogelijk is, bewijst de manier waarop hij opnieuw in Eeklo geraakt is.

Verleden jaar verscheen ‘Like In 1968’ met songs die zich eigenlijk afvragen waar we 50 jaar later staan. 1968 leek Moddi het jaar toe waarop de wereld haar onschuld verloor, toen bleek dat de Amerikanen nooit zouden ‘winnen’ in Viëtnam, dat Martin Luther King en Bobby Kennedy hun inzet voor een betere en meer rechtvaardige wereld met de dood moesten bekopen. Er was mei ’68 in Parijs, de bloedig neergeslagen Praagse Lente… Zo hebben wij dat persoonlijk ook ervaren: 1968 was voor ons het jaar waarin we de naïviteit van ons afschudden, onze persoonlijke coming of age (ja, zo oud zijn we al…) Gek dat ’Like In 1968’ komt uit de pen van iemand die haast 20 jaar na 1968 geboren werd! Tijdens het concert kwam hij hierop uitgebreid terug. En dan is er nog die hoesfoto die niet iedereen zal gelinkt hebben aan één centrale song op die plaat……

Moddi opende verpletterend met ‘Magpie Eggs’. De man kan het nog: je charmeren met een enigszins ongewoon verhaal en dan glorieus ‘ontploffen’, een intensiteit die vreemd genoeg niets afdoet van zijn charme. Je denkt nummer na nummer: hier doe ik het voor. Hij vertelde erna dat hij verrassend genoeg die song al heel lang niet meer speelt, maar dat daar nu alle reden toe was. De vermelding van ‘tootbrush’ en ‘backpack’ in deze song met vele lagen, bracht hem meteen naar de bestaansreden van dit concert, dat eerst niet op de toerlijst stond, die wel heel wat Duitse concerten behelsde. Want toen N9 hem polste naar een mogelijke passage hier, stelde hij vast dat er een mogelijkheid was op 8/2/20 om over te komen naar België, en dat bracht een hele resem herinneringen boven: op die datum was het exact tien jaar geleden dat ‘Floriography’ uitgekomen was, zijn eerste echte release, het begin van zijn muzikale loopbaan, zeg maar. Er was bovendien de uitstekende herinnering aan de vorige concerten van 2011. Dan blijkt dat hij deze toer inderdaad milieubewust, energiezuinig en zo vrij als een vogel aflegt, met enkel backpack en gitaarkist. Perfect haalbaar, stelt Moddi vast! Slechts één nadeel… Zegt hij met pretoogjes: ‘Zo heb ik geen cd’s mee, geen T-shirts, geen Moddisokken of andere koopwaar!’ Het kon niemand hier wat schelen. Maar zijn zin voor humor en mededeelzaamheid werden wel hogelijk gewaardeerd.

Moddi zou omwille van die ‘verjaardag’ een dwarsdoorsnede brengen van zijn cd’s, en zelfs enkele nieuwe songs, één daarvan net ervoor geschreven terwijl het voorprogramma nog bezig was. Tijd om te vermelden dat de jonge Brusselse singer-songwriter Camille Camille met een handvol songs het voorprogramma had verzorgd. Dat deed ze uitstekend: ze beschikt over een frêle maar erg fraaie stem, verstilde maar verfijnde songs. Camille Camille is bovendien een aangename podiumverschijning, die je meteen inpalmt. Ze heeft nog geen plaat maar is bezig met opnames in Zweden. U hoort beslist nog van haar.

Moddi’s set leek geïmproviseerd en dat was ie wellicht ook, maar alles viel zo mooi in de plooi dat het de perfectie benaderde: na dit concert had je een uitstekend beeld van man en oeuvre. Na een nieuwe song in Noors kwam ‘Live In 1968’ aan de beurt, gevolgd door ‘A Matter Of Habbit’, de eerste van drie songs uit ‘Unsongs’. Deze song gepend door Israëlische succesvolle singer-songwriter Izhar Ashdot, over de gewenning aan geweld en het doden. Bij ‘Punk Prayer’ van Pussy Riot krijgen we een lang maar razend boeiend verhaal over de Russische meisjespunkband. Maar ook het westen is niet vrij van pogingen om kritische stemmen monddood te maken: ‘Army Dreamers’ van Kate Bush is één van de tientallen songs die de BBC-radio niet meer mocht spelen tijdens de Falklandoorlog (1982) Daar hoorden ook ‘I Don’t Like Mondays’, ‘Waterloo’, ‘Killer Queen’, ‘Charlie Brown’, ‘Greensleeves’, ‘Sex & Drugs & Rock & Roll’ en ‘Lola’ bij!

Een, hoogtepunt, misschien hét hoogtepunt uit deze stoet van hoogtepunten, vormde ’12.7’. De titel verwijst naar het kaliber van de munitie voor Russische zware machinegeweren. Een exemplaar staat afgebeeld op de cover van ‘Like In 1968’. Deze moordende, bovendien exploderende kogels maken van het ‘vreedzame’ Noorwegen één van de grootste wapenproducenten ter wereld, dan nog voor Rusland en zijn bondgenoten, want alleen daar past dit kaliber bij. Dit lied heeft een zalige, haast vertederende melodie, in compleet contrast met de inhoud, een bijna ondraaglijke antithese die de song nog extra gewicht geeft.

Gelukkig volgt dan het lichtvoetige maar ook al emo beladen ‘House By The Sea’. Een gans andere Moddi hier, die eraan toevoegt dat hij toen in Telemark woonde, zuidelijke provincie van Noorwegen, en daar verbleef hij zo ver mogelijk van de zee af. Maar in Noorwegen ben je maximum 45 minuten van het water af. De song ademt gans andere verzuchtingen: ’… behind everything that I do / I just want to come home and lay down beside you / And then I'll be who I wanted to be / In my heart I belong in a house by the sea’ met dien verstande dat zijn muzikantenbestaan en zijn activisme hem niet toestaan er een blijvende relatie op na te houden. Het blijft dus wishful thinking. Maar hij betreurt het wel en komt daar openlijk voor uit. We krijgen ook ergens een uitleg waarom hij geen… violiste in zijn band kan houden. ‘Ze werden allemaal zwanger’. Gelukkig niet zijn ‘schuld’, nemen we aan.

Moddi vergeet ‘Togsang’ niet, dat Vashti Bunyan ooit bestempelde als de beste cover uit haar repertoire. Moddi keert terug naar ‘Like In 1968’, dat in tegenstelling tot wat je denkt als je de cd beluistert niet zo zwartgallig is, maar vooral drijft op hoop. Slechts één lied kan je, althans volgens Moddi, als somber en hopeloos klasseren, ‘A Rabbit In The Headlights’. Wij zouden daar ook ‘It’s Back’ bij klasseren, over de terugkeer van het fascisme, maar die powersong brengt hij vanavond niet. Hij sluit af met ‘Little By Little’, ook al uit ‘Like In 1968’, een mooi orgelpunt van een, zoals gezegd, zo goed als perfect parcours. Er kan een bis bij, maar wie zich verwachtte aan ‘Rubbles’, ‘Silhouette’ of ‘The Shaman And The Thief’ kwam ‘bedrogen’ uit.

Er volgt binnenkort namelijk een nieuw Noors album, ditmaal met uitsluitend eigen teksten. Daaronder een wiegelied voor het kind dat hij misschien nooit zal hebben, gezien zijn life on the road en het gevecht voor de goede zaak. De titel hebben we niet (vergeten te vragen, we leren het nooit) maar het was iets als ‘Liljeki(n)d’ en het was een wolk van een liedje. Vertedering ten top. Ook dat is een aspect van Moddi als kunstenaar. Wat erna nog volgde, was een uitgebreide verbroedering vooraleer hij zijn trein naar Keulen zou halen om de toer verder te zetten. Herinneringen ophalen aan eerdere concerten. Voor iedereen die dat wenste een goed woordje. En bàkken selfies. Tijdens die ’after party’ vermelden we de briljante violiste uit de YouTube opname van ‘Silhouette’ (‘Maar dat is een Nederlandse en zij speelt altviool’) en Katrina Schiøtt die hem nog steeds terzijde staat (‘Maar da’s een celliste’) Yep, wat wij al wel wisten. Dit sociale luik was een waardig sluitstuk van een uitzonderlijk concert, een onvervalste ‘open ziel operatie’.

Antoine Légat.

Foto's © Karin Lippens